Nếu nói danh tướng kiệt xuất phải nói đến Trịnh Tùng vị chúa đầu tiên họ Trịnh
Ông là nhà quân sự kiệt xuất cũng như là chính trị gia toàn diện hiếm có trong lịch sử nước ta
Nguyễn Kim rồi Trịnh Kiểm mở đầu cho công cuộc trung hưng nhà Lê nhưng Trịnh Tùng mới là người gánh vác sứ mệnh này, một mình ông đối đầu với cả nhà Mạc, những nhân vật ưu tú nhất của nhà Mạc như Mạc Kính Điển, Nguyễn Quyện đều khuất phục trước ông, phía Nam thì đối phó với Nguyễn Hoàng
Trịnh Tùng hoàn thành công cuộc trung hưng, mở mang khôi phục Đàng Ngoài uy danh hiển hách vô cùng
Ngoài ra còn còn phải nói đến 2 anh em danh tướng Đinh Lễ, Đinh Liệt những danh tướng được xếp vào hàng giỏi nhất của nghĩa quân Lam Sơn
Còn phải nói thêm chính nhà Tây Sơn trong những cuộc đụng độ đầu tiên đều thất bại trước các Chúa Trịnh, cụ thể là Chúa Trịnh Sâm, sau khi quân Tây Sơn lật đổ được các Chúa Nguyễn, Chúa Trịnh Sâm bèn nhân cơ hội dẫn đại quân đánh vào Phú Xuân , xuống tận Quảng Ngãi và đụng quân Tây Sơn ở đây do Nguyễn Lữ chỉ huy và đánh cho Lữ phải xin hàng, và được các Chúa Trịnh sắc phong và cho làm quan cai quản các trấn phía Nam
Ngủ quên trên chiến thắng chúa Trịnh Sâm ngày càng U mê với tuyên phi Đặng Thị Huệ, lúc này quan trấn thủ Nghệ An là Nguyễn Hữu Chỉnh muốn trả thủ cho thầy là Hoàng Đình Bảo bị Chúa diết, nên vào nam gia nhập Tây Sơn và hiến kế thuyết phục Tây Sơn bắc tiến, lịch sử không có chữ nếu, nhưng rõ ràng ở đời chúa Trịnh Sâm quân Tây Sơn chưa thể là đối thủ, chỉ khi sang đến đời Trịnh Cán, Trịnh Bồng quá nát thì Nguyễn Huệ đánh quá dễ dàng, 5 năm sau khi Chúa Trịnh Sâm mất thì cơ đồ họ Trịnh cũng sụp đổ
Tây Sơn rõ ràng không bách chiến bách thắng hay hoành tráng như những gì truyền thông hiênn nay luôn tô vẽ, đến các sử gia phương tây còn không đánh giá tốt đẹp gì về Tây Sơn