Năm 2022, mặc dù gặp nhiều khó khăn về thị trường tiêu thụ, giá nguyên vật liệu tăng cao, song chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) của tỉnh vẫn tăng 16,3% so với năm 2021; có 23/25 sản phẩm công nghiệp chủ lực tăng so với cùng kỳ.
Trong tháng 01/2023, nhiều ngành công nghiệp chủ lực của tỉnh như may mặc, xi măng, sắt thép,... vẫn gặp khó khăn về thị trường tiêu thụ, nên sản lượng giảm, nhiều doanh nghiệp sản xuất nghỉ Tết Nguyên đán nên ảnh hưởng đến sản xuất công nghiệp. Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 01/2023 giảm 9,84% so với cùng kỳ, trong đó: nhóm ngành công nghiệp chế biến, chế tạo giảm 9,32%; nhóm sản xuất, phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hoà không khí giảm 19,98%.
Tình hình một số nhóm ngành sản xuất công nghiệp của tỉnh như sau:
- Nhóm ngành hóa chất: Đối với Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, mặc dù gặp khó khăn trong quý I, song sản lượng sản xuất cả năm 2022 vẫn tăng so với năm 2021, cụ thể: xăng các loại đạt 2,84 triệu tấn, tăng 7,7%; dầu diesel đạt 4,52 triệu tấn, tăng 12,2%; benzen đạt 184.000 tấn, tăng 16,6%; lưu huỳnh đạt 260.000 tấn, tăng 7,3%. Tuy nhiên, từ cuối tháng 12/2022 đến ngày 15/01/2023, Nhà máy gặp sự cố kỹ thuật phải tạm dừng và giảm công suất vận hành; cùng với đó, Nhà máy Lọc hoá dầu Nghi Sơn dự kiến tiến hành bảo dưỡng từ ngày 25/8/2023 (thời gian bảo dưỡng khoảng 55 ngày); vì vậy năm 2023, Nhà máy dự kiến chỉ vận hành khoảng 79,6% công suất.
Đối với các nhà máy sản xuất phân bón, sản lượng năm 2022 đạt 187.921 tấn, tăng 6,7% so với năm 2021, nhưng chỉ đạt 47% kế hoạch năm, do khó khăn về nhập nguyên liệu (chủ yếu từ thị trường Trung Quốc). Từ đầu năm 2023, Trung Quốc bỏ chính sách Zero-Covid, mở cửa thị trường; vì vậy, sản lượng phân bón các loại của tỉnh trong tháng 01/2023 đạt 8.937 tấn, tăng 6,1% so với cùng kỳ.
- Nhóm ngành vật liệu xây dựng: Toàn tỉnh hiện có 04 nhà máy xi măng và nhiều cơ sở sản xuất gạch xây, đá ốp lát,... đang hoạt động; sản lượng năm 2022 giữ ổn định và tăng trưởng nhẹ so với năm 2021, gồm: xi măng đạt 18,03 triệu tấn, tăng 1,4%; clinke đạt 4,15 triệu tấn, tăng 17,3%; gạch xây đạt 2,1 tỷ viên, tăng 4,3%; đá ốp lát đạt 3,9 triệu m3, tăng 8,7%. Tuy nhiên, ngành sản xuất xi măng vẫn gặp nhiều khó khăn do sụt giảm thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước, giá nguyên liệu đầu vào (than) tăng, hàng tồn kho nhiều, nên các doanh nghiệp không đẩy mạnh sản xuất, sản lượng xi măng chỉ đạt 92,5% kế hoạch năm; riêng nhà máy xi măng Công Thanh sản lượng chỉ đạt 47%.
Trong tháng 01/2023, sản xuất ngành xi măng tiếp tục gặp khó khăn, tổng sản lượng xi măng đạt 1,16 triệu tấn, giảm 31% so với cùng kỳ. Dự báo ngành sản xuất xi măng tiếp tục gặp khó khăn trong những tháng đầu năm 2023 và sẽ phục hồi dần khi thị trường Trung Quốc mở cửa trở lại và giá nhiên liệu than giảm.
- Nhóm ngành may mặc, giày da: Toàn tỉnh có khoảng 165 cơ sở sản xuất may mặc, giày da đang hoạt động; sản lượng năm 2022 tăng trưởng cao so với năm 2021 do có thêm một số nhà máy mới đi vào vận hành, thời điểm đầu năm thị trường ổn định, có nhiều đơn hàng, cụ thể: giày các loại đạt 200,26 triệu đôi, tăng 22,5%; quần áo các loại đạt 504,88 triệu sản phẩm, tăng 29,9%.Tuy nhiên, từ quý IV/2022, lượng đơn hàng xuất khẩu giảm mạnh, dẫn đến một số cơ sở sản xuất gặp khó khăn, phải cắt giảm công suất, người lao động.
Trong tháng 01/2023, sản lượng hàng may mặc giảm 10,4%, giày da giảm 4,9% so với cùng kỳ. Dự báo trong năm 2023, sản xuất của ngành hàng dệt may, giày da vẫn gặp nhiều khó khăn do nhu cầu thị trường thế giới giảm khoảng 8% so với năm 2022.
- Nhóm ngành sản xuất điện năng: Năm 2022, có thêm Nhà máy nhiệt điện BOT Nghi Sơn 2 đi vào vận hành sản xuất; nâng tổng số nhà máy phát điện trên địa bàn tỉnh lên 17 (gồm: 02 nhà máy nhiệt điện, 11 nhà máy thủy điện, 01 nhà máy điện năng lượng mặt trời, 03 nhà máy điện sinh khối); sản lượng điện sản xuất đạt 5,834 tỷ Kwh, tăng 20,5% so với năm 2021.
Trong tháng 01/2023, sản xuất điện của Nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn 2 gặp khó khăn về tiêu thụ sản phẩm, do tập đoàn Điện lực Việt Nam chưa huy động hết công suất của Nhà máy; diễn biến thủy văn không thuận lợi nên sản lượng điện của các nhà máy thủy điện giảm 6,4% so với cùng kỳ.
- Nhóm ngành cơ khí, luyện kim: Chủ yếu từ hoạt động sản xuất thép của Nhà máy thép Nghi Sơn. Năm 2022, do giá nguyên vật liệu đầu vào tăng (phôi thép, than,..) và nhu cầu tiêu thụ sắt thép xây dựng thấp nên sản lượng của Nhà máy chỉ đạt 1,8 triệu tấn thép các loại, giảm 6,2% so với năm 2021.
Trong tháng 01/2023, sản lượng thép đạt 140,9 nghìn tấn, giảm 14,1% so với cùng kỳ. Dự báo, những tháng đầu năm 2023, ngành sản xuất thép tiếp tục khó khăn và sẽ bắt đầu phục hồi vào nửa cuối năm 2023, khi giá nguyên nhiên liệu giảm và nhu cầu thị trường được khôi phục…